"Amp Class D หนีให้ไกล"

โดย...อ. ไมตรี ทรัพย์เอนกสันติ

ภาคขยายเสียงที่ทำงานแบบ class D  จะเป็นการแปลงสัญญาณไฟฟ้าที่มีขึ้นมีลงตามสัญญาณเสียง  ให้เป็นสัญญาณรูปคลื่นสี่เหลี่ยมความถี่สูง,( คล้ายสัญญาณดิจิตอล)  เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการทำงาน ให้ได้พลังขับมากที่สุด (89%ขึ้นไป) โดยสูญเสียเป็นความร้อนน้อยที่สุด ทำให้ไม่ต้องใช้แผงครีบระบายความร้อนขนาดใหญ่ที่เกะกะและราคาแพง ย่นย่อขนาดของแผงวงจรและขนาดเครื่องลงมาได้เยอะมาก ลดต้นทุนได้อื้อซ่า
จริงๆแล้ว ต้นกำเนิดของแอมป์class D มาจากเครื่องขยายเสียงสำหรับใช้บนเรือบิน และกับทหารที่ต้อง ดังดีมีขนาดเบา เล็กที่สุด ไม่ได้เพื่อระบบเสียงไฮไฟเลย

ข้อเสียของแอมป์ class D

1. ส่งคลื่นรบกวนความถี่สูงออกมา ที่ครอบคลุมความถี่เป็นช่วงกว้างมาก( wide band noise) ออกไปรบกวนวงจรภาคอื่นๆ รบกวนเครื่องเสียงและเครื่องภาพอื่นๆในบริเวณ ทำให้ภาพและเสียงแย่ลง ได้แก่ ทรวดทรงชิ้นดนตรี นักร้อง ฟุ้งเบลอ ไม่เป็น3D
เวทีเสียงแบนเป็นหน้ากระดาน แถวเรียงหนึ่ง ไม่มีตื้นลึกเป็นลำดับชั้น(ไม่มี depth of field) บรรยากาศแห้ง สับสน ฟุ้ง ไม่มีสูงต่ำ 
2. เสียงแห้ง ขุ่นไม่เปิดโปร่ง พริ้วกังวาล ระยิบระยับ
3. เสียงทุ้มแห้ง คลุมเคลือ  ไม่คมกระชับ
4. ไม่มีเสียงผิว เสียงริมฝีปาก คือไม่มีtexture ไม่airy เหมือนความถี่ปลายสูงมากๆหายไป(ไปได้แค่  18-22 KHz)
5. รายละเอียดหยุมหยิมหายไป   ไม่มี  low level detail แอมป์ class D บางยี่ห้อ ใช้วิธีเพิ่มแผงวงจรขยาย class A เล็กๆเพื่อให้แผงใหญ่ class D ที่ออกเสียงจริง ใช้อ้างอิงชดเชย  ซึ่งก็ทำได้ไม่เลวเลย ฟังเผินๆรายละเอียดน้องๆclass A แต่ถ้าฟังไปนานๆ มันเป็นรายละเอียดที่มีบุคคลิคจำเจสไตล์เดียว ไม่หลากหลายเป็นธรรมชาติ
6. ช่องไฟระหว่างตัวโน๊ต คำร้อง มักไม่สะอาด สงัด สงบ ( inter silent ไม่ดี)
7. จาก 6 ข้อข้างต้น ทำให้ ความเป็นดนตรี การสอดใส่อารมณ์ของนักร้อง นักดนตรี ความหลากหลายแตกต่างกันไปของเสียงนักร้อง ของเครื่องดนตรีต่างลักษณะ ต่างเกรด ต่างยี่ห้อ ฟังคล้ายกันไปหมด

ผมเคยฟังอินทริเกรทแอมป์ class D รุ่นใหม่ๆ ราคาระดับ2-5 แสนบาท  ยอมรับว่าดีกว่ารุ่น 20-30 ปีที่แล้วมากพอควร ฟังพอเพลินได้  แต่เมื่อไรที่ฟังเทียบกับแอมป์ class AB ดีๆ จะแทบโยน แอมป์ class D ทิ้งไปเลย( ไม่ว่าแอมป์บ้านแอมป์รถ)  แย่ที่สุดก็คือ ไม่ว่า โทรศัพท์มือถือ เครื่องเล่นพกพา หูฟังไร้สาย ตัวแปลงหูฟัง(ทั้งType C/3.5มม.และ Lighting/3.5 มม.) ซึ่งเป็น DAC/AMP ทั้งคู่ ใช้แอมป์ class D หมด 
  และแน่นอน แอมป์ในทีวีจอแบนLCD แอมป์ Bluetoothตั้งโต๊ะ
ทุกระดับราคา แอมป์จีนตัวเล็กที่รับBluetooth ได้ Streaming สัญญาณจากอินเทอร์เน็ทได้  รวมทั้งยี่ห้อฝรั่งดังแต่ทำเมืองจีน แอมป์ในลำโพง SOUND BAR.  แอมป์ในตู้ซับบ้าน ซับรถ( sound box)   ซับบ้านขนาดหลักพันถึง หลักล้าน แอมป์ออกงานแสดง

 น่าอนาถ วงการเครื่องเสียงมาถึงจุดนี้ได้อย่างไร  แห่มาเล่นแอมป์ class D กันเต็มบ้านเต็มเมืองทั้งเครื่องเสียงพกพา ถึงระดับล้าน ?